 |
| Είσοδος της 3ης Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας στην Αθήνα |
Στο χρόνο που τα συμμαχικά στρατεύματα αγωνίζονταν σκληρά στο Ιταλικό θέατρο Επιχειρήσεων για τη διάσπαση της Γοτθικής Γραμμής και την έξοδο τους στην κοιλάδα του ποταμού Πάδου, οι επιχειρήσεις στη Νορμανδία και η νέα απόβαση στις ακτές της Νότιας Γαλλίας, μεταξύ Τουλώνος και Καννών, εξελίσσονταν με ικανοποιητικό ρυθμό. Επίσης, στο Ανατολικό θέατρο Επιχειρήσεων, τα ρωσικά στρατεύματα προχωρούσαν σταθερά.
Οι Γερμανοί, επειδή ήταν σε δύσκολη θέση εξαιτίας των πολύπλευρων συμμαχικών επιχειρήσεων και αντιλαμβανόμενοι τον κίνδυνο που διέτρεχαν,έλαβαν σειρά μέτρων, μεταξύ των οποίων ήταν και η απόφαση τους να εκκενώσουν τη Βαλκανική Χερσόνησο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Συμμαχικού Στρατηγείου, από τον Αύγουστο του 1944, είχαν αρχίσει την εκκένωση των νήσων του Αιγαίου και της Κρήτης και αναζητούσαν τον κατάλληλο χρόνο για την εκκένωση της ηπειρωτικής Ελλάδας και της υπόλοιπης Βαλκανικής.Η συμμαχική πλευρά θεωρούσε ευνοϊκή την κατάσταση για απόβαση στη Βαλκανική, αρχίζοντας από την Ελλάδα, με ταυτόχρονες αποβατικές ενέργειες στις αλβανικές και στις δαλματικές ακτές.
Έτσι αρκετές γερμανικές δυνάμεις θα εγκλωβίζονταν από τα συμμαχικά στρατεύματα. Στις αποβατικές αυτές επιχειρήσεις είχε σχεδιασθεί η συμμετοχή της III EOT και μονάδων του Ελληνικού Στόλου. Αν και όλα ήταν έτοιμα για την απόβαση στην Ελλάδα, τα πλοία και οι στρατιωτικές δυνάμεις χρησιμοποιήθηκαν για την αποβατική ενέργεια στη Νότια Γαλλία, λόγω αλλαγής των συμμαχικών σχεδίων. Η ματαίωση της εκστρατείας των συμμαχικών στρατευμάτων στη Βαλκανική ήταν πλέον οριστική, για λόγους ευρύτερων στρατηγικών εκτιμήσεων.
Η αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα συνεχίσθηκε κανονικά και στις 12 Οκτωβρίου 1944 εγκατέλειψαν την Αθήνα. Στις 13 του μηνός, ενώ η Ταξιαρχία αντιμετώπιζε με επιτυχία τοπικές επιθέσεις των Γερμανών, πληροφορήθηκε το χαρμόσυνο γεγονός, το οποίο χαιρετίσθηκε στις 20.45 από πεντακόσια πυροβόλα κάθε διαμετρήματος, που εκτόξευσαν ομοβροντίες πυρών εναντίον των θέσεων του εχθρού, αναγγέλλοντας την απελευθέρωση της ελληνικής πρωτεύουσας.
Στις 14 Οκτωβρίου, η Ταξιαρχία συνέχισε τις επιχειρήσεις και είχε σημαντικές επιτυχίες, αποκρούοντας τις επιθέσεις των Γερμανών. Επειδή είχε σχεδιασθεί για την επομένη επιθετική ενέργεια των Συμμάχων με κατεύθυνση το Σαντ' Αντζελο και υπήρχαν ενδείξεις για σύμπτυξη των Γερμανών σε όλο το μέτωπο, της επιστήθηκε η προσοχή να διατηρεί στενή επαφή μαζί τους.
Τις πρωινές ώρες της 15ης Οκτωβρίου, συμμαχικά τμήματα κατέλαβαν το Σαντ' Αντζελο και προωθήθηκαν μέχρι τον ποταμό Σκόλο Ριγκόσσα.
Η Ταξιαρχία, εκτιμώντας ως βέβαιη τη σύμπτυξη των Γερμανών στο μέτωπο της, διέταξε τα τάγματα να στείλουν περιπόλους για την επαφή με τον εχθρό και την εξακρίβωση της καταστάσεως, ώστε σε περίπτωση συμπτύξεώς του, να προωθήσουν τη διάταξη τους μέχρι τον ποταμό Ρουβίκωνα και προοδευτικά από την ακτή μέχρι τον ποταμό Σκόλο Ριγκόσσα.
Έτσι είχε η κατάσταση στη γραμμή της μάχης, όταν την επομένη (16η Οκτωβρίου) η Ταξιαρχία διατάχθηκε από το ∆ιοικητή του Συγκροτήματος Συνταγματάρχη Κάμπερλαντ να αποχωρήσει -αφού πρώτα την αντικαθιστούσε το 2ο Βρετανικό Σύνταγμα Λογχοφόρων- και στη συνέχεια να μεταφερθεί στην Ελλάδα .
Τη νύχτα 16/17 Οκτωβρίου άρχισε η αντικατάσταση.
Πρώτο αντικαταστάθηκε το III Τάγμα και συγκεντρώθηκε ένα χιλιόμετρο νότια της Ιντζιέα Μαρίνα. Στις 1300 της 17ης Οκτωβρίου άρχισε η αντικατάσταση του II Τάγματος και του Λόχου Ενισχύσεων που μεταφέρθηκαν την ίδια ημέρα στην περιοχή Ιέζι. Τη νύχτα 17/18 Οκτωβρίου αντικαταστάθηκε το I Τάγμα και συγκεντρώθηκε στο χώρο του III Τάγματος. Τα I και III Τάγματα και το III Σύνταγμα Πεδινού Πυροβολικού μετακινήθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας και αυτά στην περιοχή του Ιέζι. Τα υπόλοιπα τμήματα της Ταξιαρχίας μετακινήθηκαν στις 19 Οκτωβρίου και μέχρι τις 1200 της ίδιας ημέρας, όλες οι μονάδες συγκεντρώθηκαν στην περιοχή Ιέζι.
Στις 0900 της 19ης Οκτωβρίου, στη Σενεγκάλια της περιοχής Ιέζι - όπου έχει ανεγερθεί κοιμητήριο με τους τάφους των πεσόντων αξιωματικών και οπλιτών της III EOT- έγινε επιμνημόσυνη δέηση, με την παρουσία του∆ιοικητή του 1ου Καναδικού Σώματος Στρατού Στρατηγού Μπερνς, του ∆ιοικητή του
Νεοζηλανδικού Εκστρατευτικού Σώματος Στρατού Στρατηγού Φρέυμπεργκ, των διοικητών μεραρχιών και αντιπροσωπειών όλων των μονάδων.
Στον τύμβο του κοιμητηρίου έχει τοποθετηθεί σταυρός με την ένδειξη "Ελληνική Εκστρατευτική Μονάς - III Ελληνική Ορεινή Ταξιαρχία" και δύο επιγραφές, στην ελληνική γλώσσα "Ω ξειν αγγέλων Έλλησιν, ότι τηδε κείμεθα τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι" και στην αγγλική "Οι Έλληνες έπεσαν
υπέρ της Ελλάδος, της ελευθερίας και των ιδανικών των Ηνωμένων Εθνών".
Η τελετή τελείωσε με την ανάγνωση της Ημερήσιας ∆ιαταγής του ∆ιοικητή της Ταξιαρχίας Συνταγματάρχη Τσακαλώτου, του τηλεγραφήματος που απέστειλε ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Γεώργιος Παπανδρέου στο ∆ιοικητή της Ταξιαρχίας και της προσφωνήσεως του ∆ιοικητή του 1ου Καναδικού ΣώματοςΣτρατού, με απότιση φόρου τιμής στους ηρωικούς νεκρούς και συγχαρητήρια σε όλους τους αξιωματικούς και τους οπλίτες της Ταξιαρχίας. Οι συνολικές απώλειες της III EOT, μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων στην Ιταλία, ήταν 10 αξιωματικοί και 106 οπλίτες νεκροί, 23 αξιωματικοί και 293 οπλίτες τραυματίες.
Με τη θυσία τους αυτή οι άνδρες της Ταξιαρχίας δόξασαν την Ελλάδα και τίμησαν τα ελληνικά όπλα.
Στις 18 Οκτωβρίου, τέσσερις ημέρες μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων, μεταφέρθηκε από την Ιταλία και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα η Ελληνική Κυβέρνηση. Ταυτόχρονα, με συμφωνία που υπέγραψαν οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας, άρχιζε η μεταφορά και αποβίβαση συμμαχικών στρατευμάτων στην Ελλάδα.
Στις 19 Οκτωβρίου εκδόθηκε διαταγή για τη μεταφορά της III EOT από την περιοχή Ιέζι στον Τάραντα. Έτσι, χωρίς το II Τάγμα και τα Κάρριερς και αφού ενισχύθηκε με ένα βρετανικό λόχο ΜεΒιβλιογραφία: ταφορών, άρχισε η μετακίνηση της στις 0600 της 24ης Οκτωβρίου οδικώς. Σχηματίσθηκε φάλαγγα από 489 οχήματα, με δύναμη 225 αξιωματικούς και 2.300 οπλίτες και, ακολουθώντας την οδό Ιέζι-Ορτόνα-Βάστο-Τέρμολι-Σαν Σεβέρο-Φότζια-Σερινιόλα-Κανόζα-
Άντρια-Βιτόντο-Σαν Νικάντρο-Αντέλφια, έφθασε στον Τάραντα τις απογευματινές ώρες της 26ης Οκτωβρίου. To II Τάγμα με τα Κάρριερς και δύναμη 30 αξιωματικούς και 515 οπλίτες μεταφέρθηκε στην Αγκόνα, όπου επιβιβάσθηκε σε πλοία στις 25 Οκτωβρίου και στις 27 του μηνός έφθασε στον
Τάραντα.
Η Ταξιαρχία παρέμεινε εκεί μέχρι τις 6 Νοεμβρίου 1944, οπότε επιβιβάσθηκε στο ατμόπλοιο "Αλκαντάρα"— την επομένη απέπλευσε για τον Πειραιά, όπου έφθασε έπειτα από δύο ημέρες με τη συνοδεία ενός βρετανικού πολεμικού πλοίου και του ελληνικού ‘Πίνδος’.Με το ατμόπλοιο μεταφέρθηκαν 262 αξιωματικοί και 2.711 οπλίτες. Ένα μέρος της δυνάμεως από 85 αξιωμα-τικούς και 800 οπλίτες, κυρίως του Πυροβολικού, τα πυροβόλα του III Συντάγματος Πεδινού Πυροβολικού, τα Κάρριερς και όλα τα οχήματα παρέμειναν στον Τάραντα και μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα αργότερα. Οι άνδρες της III EOT επέστρεφαν στην πατρίδα. Οι στιγμές, πουεκτυλίχθηκαν, όταν αντίκρυσαν τις ακτές της Αττικής ήταν πραγματικά συγκινητικές. Καθώς αποβιβάζονταν, γονάτιζαν στο πρώτο βήμα τους και ασπάζονταν το χώμα της παραλίας. Το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο χώρο αποβιβάσεως και σε όλο το μήκος του δρόμου, από το Κερατσίνι μέχρι το Γουδί, υποδεχόταν με χαρά και ενθουσιασμό, με θαυμασμό και εθνική υπερηφάνεια τους ήρωες της III Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας. Αυτούς που είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους για να πολεμήσουν μακριά από την πατρίδα τους τούς κατακτητές της χώρας και που τώρα, επιστρέφοντας νικητές κοντά στα προσφιλή τους πρόσωπα και στην ελεύθερη πλέον πατρίδα, δικαιολογημένα αισθάνονταν τη καλύτερη ηθική, αλλά και εθνική ικανοποίηση.
Βιβλιογραφία: 
"Ελληνικός Στρατός στη Μέση Ανατολή"
(Ελ Αλαμέιν - Ρίμινι -Αιγαίο), Αθήνα 1996,ΓΕΣ/∆ΙΣ (Σελ. 110 - 143)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου