Η Δέσποινα και ο Αβραάμης παντρεύτηκαν στα κρατητήρια Κοκκινοτρι μιθιάς.Εκείνος πολιτικός κρατούμενος, εκείνη έγκυος στον 8ο μήνα
«Ενώ ετοιμαζόμασταν για τον γάμο,τον συνέλαβαν ξανά και τον πήραν
στα κρατητήρια Κοκκινοτριμμιθιάς.Όμως ο γάμος έπρεπε γίνει διότι
η εγκυμοσύνη προχωρούσε»
«Δεν δικαιούνταν να έρθουν όσοι ήθελαν.
Ήταν μόνοι οι γονείς και ορισμένα από τα αδέλφια»
ΤΟΥ ΦΡΙΞΟΥ ΔΑΛΙΤΗ
21
Σεπτεμβρίου 1958.
Η μέρα εκείνη στα κρατητήρια Κοκκινοτριμμιθιάς δεν
ήταν όπως τις άλλες. Εκείνος ο γάμος του νεαρού ζευγαριού, δεν ήταν ένας συνηθισμένος γάμος.
Δεν θα γινόταν στην εκκλησία του χωριού, μα πίσω από το συρματόπλεγμα
των κρατητηρίων. Μαζί με πολύ λίγους και στενούς συγγενείς, ένα ιερέα,
τον γαμπρό και τη νύφη και δυο κουμπάρους. Όλα και όλα δώδεκα άτομα. Σε
ένα θάλαμο κρατητηρίων, στον οποίο γραφόταν μια άλλη πτυχή της ιστορίας
του έπους του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ. Όταν η τελετή
τέλειωσε, η νύφη τράβηξε για το σπιτικό της, όπου εκεί την περίμεναν οι
υπόλοιποι συγγενείς, φίλοι και συγχωριανοί, για να τη χαιρετήσουν και να
της ευχηθούν για βίο ανθόσπαρτο. Ο γαμπρός, έμεινε πίσω στα κρατητήρια,
δεχόμενος τις ευχές και τα φιλιά των συγκρατούμενών του και
περιμένοντας το επόμενο επισκεπτήριο για να δει ξανά την αγαπημένη του. Η
οποία σύντομα θα έφερνε στον κόσμο το πρώτο τους παιδί… Τίποτα όμως,
δεν αποτέλεσε σοβαρό λόγο για τους Άγγλους αποικιοκράτες για να δώσουν
άδεια στον Αβραάμ Σολωμού, τον γαμπρό των κρατητηρίων, για να περάσει
λίγες ώρες παραπάνω με την αγαπημένη του σύζυγο Δέσποινα…
 |
| Αίθουσα Ελλάδα, στα κρατητήρια Κοκκινοτριμιθιάς. Η κ. Δέσποινα κοιτάζει το αρχειακό υλικό για τον αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959 |
26Μαΐου 2013. Το μνημόσυνο πολιτικών κρατουμένων στο εκκλησάκι που
χτίστηκε πριν από μερικά χρόνια στο μουσειακό σήμερα χώρο των
κρατητηρίων Κοκκινοτριμμιθιάς, έχει ολοκληρωθεί. Η κ. Δέσποινα ανάβει
ένα κερί στη χάρη του Αγίου Ελευθερίου και προχωρεί μαζί με τους
υπόλοιπους παρευρισκόμενους στην αίθουσα «Ελλάδα». Εκεί που σήμερα
εκτίθεται αρχειακό υλικό από τον αγώνα της ΕΟΚΑ.
Πηγαίνει,
όπως λέει, σχεδόν κάθε χρόνο που γίνεται η ετήσια εκδήλωση μνήμης
κρατητηρίων, καθώς γίνεται και μνημόσυνο πολιτικών κρατουμένων. Κάθε
φορά, οι μνήμες αναβιώνουν. «Είναι αλησμόνητα πράγματα αυτά», ανάφερε. Ο
χρόνος γυρίζει πίσω και οι μνήμες ξυπνούν. Όπως κάθε φορά που βρίσκεται
στο χώρο των κρατητηρίων Κοκκινοτριμμιθιάς. «Αραβωνιαστήκαμε με τον
άντρα μου το 1956», αναφέρε. «Μόλις αραβωνιαστήκαμε τον συνέλαβαν και
τον οδήγησαν στα κρατητήρια της Πύλας. Εκεί έκαμε περίπου 16 μήνες. Μετά
τον οδήγησαν στα κρατητήρια του Πυροϊού και ακολούθως τον άφησαν
ελεύθερο. Εμείς ετοιμαζόμασταν να παντρευτούμε. Εν τω μεταξύ
είχα μείνει έγκυος και ο γάμος έπρεπε να γίνει. Ενώ ετοιμαζόμασταν για
τον γάμο, τον συνέλαβαν ξανά και τον πήραν στα κρατητήρια
Κοκκινοτριμμιθιάς. Όμως ο γάμος έπρεπε γίνει διότι η εγκυμοσύνη
προχωρούσε. Ξεκινήσαμε τα διαβήματα για να μας δώσουν άδεια. Πρώτα είπαν
να του δώσουν άδεια για να έρθει στο χωριό μας, την Τύμπου για να γίνει
ο γάμος εκεί. Ύστερα όμως άλλαξαν γνώμη. Δεν ξέρω τι έγινε και έτσι ο
γάμος έπρεπε να γίνει στα κρατητήρια. Μας έστειλαν μία επιστολή από τα
κρατητήρια για να τη συμπληρώσουμε και να δηλώσουμε τα ονόματα των
ατόμων που θα ήταν παρόντα στο γάμο. Δεν δικαιούνταν να έρθουν όσοι
ήθελαν. Ήταν μόνοι οι γονείς και ορισμένα από τα αδέλφια. Συνολικά
δώδεκα άτομα μας επέτρεψαν να μπούμε μέσα», αναφέρει.
Την
μέρα εκείνη, η νύφη έβαλε το νυφικό της, στολίστηκε και ζώστηκε στο
σπίτι της και ύστερα αναχώρησαν για τα κρατητήρια που την περίμενε ο
Αβραάμης. Τον οποίο ξύρισαν και στόλισαν οι συγκρατούμενοι του.
 |
| Η κυρία Δέσποινα ανάβει κερί στον Άγιο Ελευθέριο |
Γλέντι έξω από τα τέλια
Στα
κρατητήρια ήταν κρατούμενος και ο ιερέας της Τύμπου, ο οποίος και
τέλεσε το μυστήριο του γάμου. Ο γάμος τελέστηκε στο θάλαμο ο οποίος
χρησιμοποιείτο από τους κρατούμενους, ως χώρος εκκλησίας. Εκεί τους
επέτρεπαν να πάνε να εξομολογηθούν, να κάνουν λειτουργία και να
εξομολογηθούν. Εκεί σήμερα βρίσκεται χτισμένο το εκκλησάκι του αγίου
Ελευθερίου. Στο γάμο δεν επέτρεψαν να παρεβρεθούν οι άλλοι κρατούμενοι,
παρά μόνο σε δύο οι οποίοι ήταν οι κουμπάροι του γάμου. Δεν άφησαν
κανένα άλλο να πλησιάσει στο χώρο. «Μετά όμως που βγήκαμε έξω από το
χώρο των κρατητηρίων», αναφέρει η κ. Δέσποινα, «ορισμένοι κρατούμενοι
που είχαν μαζί τους μουσικά όργανα, άρχισαν να παίζουν μουσική. Εγώ μαζί
με ορισμένες φιλενάδες μου, χορέψαμε ορισμένους χορούς. Οι κρατούμενοι
μέσα από τα συρματοπλέγματα και εμείς από έξω από τα τέλια», αναφέρει.
«Μετά χωριστήκαμε όπως τις συνηθισμένες επισκέψεις που γίνονταν στα
κρατητήρια. Εγώ πήγα σπίτι μου και ο άντρας μου έμεινε στα κρατητήρια». Ο
Αβράαμη, πήρε μαζί του κεραστικά για να κεράσει τους συγκρατούμενους
του, οποίοι έσπευδαν για να του ευχηθούν. Δέσποινα επέστρεψε στο σπίτι
της και δέχθηκε μόνη της τα συγχαρητήρια των συγχωριανών, των φίλων και
των υπόλοιπων συγγενών.
ΑΝΑΜΕΙΚΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
Η
συγκίνηση ξεχείλιζε από το μικρό θάλαμο των κρατητηρίων. Δυο νέοι
έσμιγαν τις ζωές τους, ενώπιον Θεού και ανθρώπων, πίσω από ένα
συρματόπλεγμα. «Ο,τι και να σου πω, δεν θα μπορέσεις να καταλάβεις»,
αναφέρει η κ. Δέσποινα για τα συναισθήματά της εκείνη τη στιγμή. «Ήταν
συναισθήματα ανάμεικτα. Χαρά, λύπη, συγκίνηση. Δεν ξέρω πώς να τα
χαρακτηρίσω. Δεν μπορώ να τα περιγράψω. Δεν ήταν ένα συνηθισμένος γάμος που γινόταν ελεύθερα, όπως θέλεις. Αφού έτσι ήταν τα πράγματα, έτσι έγινε», αναφέρει.
Ένα
μήνα σχεδόν μετά, η κ. Δέσποινα έφερε στον κόσμο το πρώτο τους παιδί.
Ήταν οκτώ μηνών έγκυος την μέρα του γάμου της με τον Αβραάμ στα
κρατητήρια της Κοκκινοτριμμιθιάς. Γέννησε στις 19 Οκτωβρίου του 1958.
Κατά τις επισκέψεις που ακολούθησαν στα κρατητήρια, η Δέσποινα έπαιρνε
και το μωρό μαζί της. Ο άντρας της απελευθερώθηκε στις 20 Φεβρουαρίου
1959 όταν απελευθερώθηκαν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι. Μαζί έκαναν
συνολικά τέσσερα παιδιά. Τρεις κόρες και ένα γιο. Δυστυχώς ο θάνατος
τους χώρισε λίγα χρόνια αργότερα. Ο Αβραάμ, χάθηκε στο τραγικό
αεροπορικό δυστύχημα το 1967.
Υ.Γ. Μαρτυρία που οφείλω στον Κώστα Μουσίδη αναφέρει για τον χορό της
νύφης και των κοπέλλων που τη συνόδευαν έξω από τα συρματοπλέγματα και
το χορό του γαμπρού και των συγκρατουμένων του μέσα από τα
συρματοπλέγματα των κρατητηρίων Κοκκινοτριμιθιάς. Συγκινημένοι όλοι οι
κάτοικοι της κοινότητας Κοκκινοτριμιθιάς από το γεγονός αυτό και ο
ιερέας του χωριού, ο παπά-Χριστόδουλος, ανέλαβε να μαζέψει το γαμήλιο
δώρο από τους κατοίκους της κοινότητας (το λεγόμενο ξημέρωμα). Έδωσαν
αρκετοί κάτοικοι λεφτά και ο παπά -Χριστόδουλος τα έδωσε στον Κώστα
Μουσίδη που τα πήρε από την Κοκκινοτριμιθιά στην Τύμπου και τα έδωσε στη
νύφη. Σ.Π.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου