ΟΙ ΦΡΟΥΡΟΙ TΩN ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ

Μία από τις βασικότερες διαφορές της Ελλάδος σε σχέση με τις υπόλοιπές ευρωπαϊκές χώρες είναι ότι ο Ψυχρός Πόλεμος για τους Έλληνες πολίτες δεν έληξε το 1991 με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ αλλά συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, αφού... η αναθεωρητική δύναμη της περιοχής μας η Τουρκία καθώς και η περιφερειακή αστάθεια που χαρακτηρίζει τα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο δεν αφήνουν πολλά περιθώρια εφησυχασμού. Κι αυτό διότι εκτός από τις γνωστές τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο, οι οποίες εκδηλώνονται μέσα από ωμές αμφισβητήσεις και τη διαρκή επίδειξη ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων της γειτονικής χώρας, η Τουρκία χρησιμοποιεί συν τοις άλλοις ανορθόδοξες μεθόδους και μέσα που υπονομεύουν την ελληνική κυριαρχία κυρίως στο Ανατολικό Αιγαίο.

Για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών η Ελληνική Πολιτεία έχει -ορθώς- επενδύσει στην ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού που στελεχώνει τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΕΔ) και τα Σώματα Ασφαλείας. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η Ελλάδα διαθέτει μια από τις καλύτερες μονάδες Ειδικών Δυνάμεων στην Ευρώπη με εξειδίκευση και εκπαίδευση που πολλές χώρες θα ζήλευαν. Αυτό όμως που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι, εκτός από τις ΕΕΔ και το Λιμενικό Σώμα (ΛΣ)/Ελληνική Ακτοφυλακή, διαθέτει, μεταξύ άλλων, επίλεκτες ειδικές μονάδες τα Κλιμάκια Ειδικών Αποστολών (ΚΕΑ), τα οποία καθημερινά δίνουν μάχη για την ασφάλεια της χώρας στο Ανατολικό Αιγαίο και όχι μόνο.

Μια δύναμη για τα δύσκολα

Η ιστορία των ΚΕΑ ξεκινά μετά την τρομοκρατική επίθεση των ανδρών του Παλαιστίνιου τρομοκράτη Abu Nidal στο ελληνικό τουριστικό πλοίο «City of Poros» τον Ιούλιο του 1988 ανοιχτά της Αίγινας. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης σκοτώθηκαν εννέα τουρίστες μεταξύ των οποίων και δυο Έλληνες πολίτες ενώ τραυμάτισαν ενενήντα οχτώ ακόμη άτομα. Μετά την επίθεση η τότε ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να δημιουργήσει μια νέα επίλεκτη ομάδα η οποία αποστολή θα είχε την αντιμετώπιση ανάλογων περιστατικών. Σε γενικές γραμμές οι αποστολές που αναλαμβάνουν τα ΚΕΑ είναι:

• εφαρμογή προληπτικών μέτρων με στόχο την αποφυγή σοβαρών απειλών κατά της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας.

• προστασία κρουαζιερόπλοιων και επιβατηγών πλοίων•

• αποτροπή εισόδου και εξόδου από πλοία και οχήματα λαθρομεταναστών καταζητούμενων, 

καθώς και αποτροπή φόρτωσης και εκφόρτωσης από πλοία παράνομων φορτίων

• επιχειρήσεις δίωξης ναρκωτικών, αρχαιοκαπηλίας λαθρεμπορίου, λαθρομεταναστών

• επιχειρήσεις πρόληψης και καταστολής οργανωμένων εγκλημάτων βίας, όπως βομβιστικές απειλές, απαγωγή προσώπων κλπ

• εξουδετέρωση εκρηκτικών μηχανισμών και βομβιστικών απειλών

• συνδρομή στην πραγματοποίηση νηοψιών, καταδιώξεων, περιπολιών υψηλού κίνδυνου.

Το προσωπικό των ΚΕΑ αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από άνδρες που έχουν υπηρετήσει τη θητεία τους στις Ειδικές Δυνάμεις των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Πρόκειται για έμπειρους μαχητές οι οποίοι ασκούνται διαρκώς υπό ρεαλιστικές συνθήκες ενώ αξίζει να επισημανθεί το υψηλό μορφωτικό επίπεδο των στελεχών των Κλιμακίων, αφού σε αυτά υπηρετούν πολλοί απόφοιτοι πανεπιστημιακών σχολών.

Το Λιμενικό Σώμα/Ελληνική Ακτοφυλακή διαθέτει ΚΕΑ σχεδόν σε όλα τα σημαντικά λιμάνια της χώρας και στο σύνολο των μεγάλων νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Οι άνδρες των ΚΕΑ στο Ανατολικό Αιγαίο αποτελούν ταυτοχρόνως την ασπίδα και την αιχμή του δόρατος του ελληνικού μηχανισμού ασφαλείας αντιμετωπίζοντας καθημερινά τους Τούρκους διακινητές λαθρομεταναστών, οι οποίοι αρκετές φορές φέρουν οπλισμό και δεν διστάζουν να πυροβολήσουν κατά των σκαφών των ΚΕΑ. Επιπλέον, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η τουρκική Ακτοφυλακή είτε βοηθά τους διακινητές είτε σκάφη της μεταφέρουν στην Ελλάδα λαθρομετανάστες και άτομα με ύποπτο παρελθόν που συνιστούν απειλή γιο την εθνική ασφάλεια.

Ουσιαστικά, τα ΚΕΑ αποτελούν το όργανα διατήρησης και επιβολής της ελληνικής κυριαρχίας στα νερά του Ανατολικού Αιγαίου και τους άγρυπνους φύλακες των ελληνικών θαλασσών, αφού ακόμα και η αντιμετώπιση πειρατειών, τρομοκρατών και διακινητών λαθραίων υλικών και οπλισμού αποτελεί μέρος της αποστολής τους. Δυστυχώς όμως οι άνδρες αυτοί αν και αποτελούν την πρώτη γραμμή στην αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων, στερούνται βασικών μέσων και εξοπλισμού.

Οι ελλείψεις και τα προβλήματα

Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, τα ΚΕΑ που εδρεύουν στο Ανατολικό Αιγαίο δεν διαθέτουν τα αναγκαία και ικανά πλωτά μέσα για την αντιμετώπιση των απειλών που προέρχονται από τις τουρκικές ακτές. Η δε ανωτερότητα των μέσων που οι Τούρκοι διακινητές και η Ακτοφυλακή της Γείτονος διαθέτουν είναι αξιοζήλευτη. Σκάφη διακινητών που μπορούν να επιτύχουν ταχύτητες άνω των 50 κόμβων, όπως και σύγχρονα ταχέα περιπολικά σκάφη της τουρκικής Ακτοφυλακής με τηλεχειριζόμενο οπλισμό αποτελούν τους καθημερινούς αντιπάλους των ΚΕΑ. Επιπλέον, αν και οι ΕΕΔ διαθέτουν δύο ανεξάρτητα συστήματα επιτήρησης στο Αιγαίο, τα οποία αξίζει να σημειωθεί ότι το καλύπτουν πλήρως, δεν υπάρχει διασύνδεση αυτών και δυνατότητα μετάδοσης εικόνας της τακτικής κατάστασης στα σκάφη του ΛΣ/Ελληνικής Ακτοφυλακής και των ΚΕΑ που επιχειρούν, με αποτέλεσμα να ξοδεύονται πολύτιμοι πόροι χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ένας ακόμη σημαντικός περιοριστικός παράγοντας για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των ΚΕΑ είναι η έλλειψη ικανού αριθμού θερμικών καμερών, οι οποίες θα συνέβαλλαν στην καλύτερη επιτήρηση των θαλάσσιων στόχων κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τέλος, ένα ακόμη ζήτημα που αντιμετωπίζουν τα ΚΕΑ είναι η έλλειψη προσωπικού, αφού, όπως αναφέρθηκε, η ζώνη ευθύνης τους εκτείνεται σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη στελέχωση των επιμέρους Κλιμακίων.

Προτάσεις αύξησης της αποτελεσματικότητας τους

Η αύξηση της αποτελεσματικότητος των ΚΕΑ μπορεί να επιτευχθεί με σχετικά χαμηλό κόστος, αφού, λόγω της φύσης των αποστολών τους οι επενδύσεις για την απόκτηση πλωτών μέσων και εξοπλισμού μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την EE, στο πλαίσιο της καλύτερης φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, τα ΚΕΑ διατηρούν μονάδες στο σύνολο σχεδόν των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, επομένως η απόκτηση οχτώ έως δέκα ταχέων καταδιωκτικών σκαφών κλειστού τύπου με τηλεχειριζόμενο οπλισμό και θωράκιση για το πλήρωμα θα «απογείωνε» τις δυνατότητες των Κλιμακίων. Εάν δε τα σκάφη αυτά διαθέτουν σύστημα FLIR, ραντάρ επιφανείας και C3 για τη μετάδοση εικόνας, δεδομένων και φωνής, οι άνδρες των ΚΕΑ θα είναι σε θέση να συντονίζουν καλύτερο τις αποστολές τους με τα λοιπά πλωτά μέσα του ΛΣ/Ελληνικής Ακτοφυλακής καθώς και με τα παρατηρητήρια του Στρατού Ξηράς (Σ.Ξ) και του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν).

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, η ολοκλήρωση του ελληνικού συστήματος επιτήρησης του Αιγαίου και η δυνατότητα διασύνδεσης του με πλωτά μέσα αποτελούν διαχρονική απαίτηση των ΕΕΔ, η οποία ωστόσο, για οικονομικούς λόγους δεν έχει υλοποιηθεί, παρά το γεγονός ότι οι εργασίες για το εν λόγω πρόγραμμα είχαν αρχίσει πριν από χρόνια από ελληνική εταιρεία.

Μια ακόμη λύση που θα συνέβαλλε στη διακλαδική συνεργασία είναι η τοποθέτηση ασυρμάτων τύπου PRC-9200 στα σκάφη, ώστε τα πλωτά μέσα των ΚΕΑ να μπορούν να επικοινωνούν με τα περίπολα των στρατιωτικών μονάδων των νησιών. Σημαντικό ρόλο στην καλύτερη επιτήρηση των περιοχών ευθύνης των ΚΕΑ μπορούν να έχουν επίσης τα mini UAV, τα οποία είναι δυνατόν να εξαπολυθούν από τα πλωτά μέσα των Κλιμακίων. Με τη χρήση των αεροχημάτων αυτών τα Κλιμάκια μπορούν με λιγότερα έξοδα να επιτηρούν ημέρα και νύχτα τα θαλάσσια περάσματα στο Ανατολικό Αιγαίο. Τέλος η ορθολογική αναδιανομή των ανδρών και των μέσων του ΛΣ/Ελληνικής Ακτοφυλακής προς όφελος των ΚΕΑ θα μπορούσε να αποτελέσει μια ακόμη χαμηλού κόστους λύση για την καλύτερη φύλαξη των ελληνικών θαλασσών.

Σε γενικές γραμμές τα ΚΕΑ αποτελούν ένα χρήσιμο πολύ-εργαλείο για την Ελληνική Πολιτεία και σε περιόδους «ισχνών αγελάδων» η αξιοποίηση μονάδων που λειτουργούν ως πολλαπλασιαστές ισχύος αποτελεί μονόδρομο για την υπεράσπιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στις θάλασσες μας.

 staratalogia

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΜΠΟΥΚΗΣ

ΕΠΙΚΑΙΡΑ